Trên thực tế, chúng ta thường nghe những điều tiêu cực về doping trong thể thao. Nếu bạn quan tâm đến chủ đề này, vui lòng đọc bài viết để hiểu rõ hơn về doping là gì và những nguy hiểm khi sử dụng nó.
Doping là gì?
Theo Xoilac, Doping là một chất bị cấm trong tất cả các môn thể thao. Nó làm tăng lưu lượng máu, cho phép nhiều máu hơn chảy về tim, giúp vận động viên tập trung hơn và có sức mạnh lớn hơn bình thường. Hiện nay, có ba loại doping phổ biến nhất: doping máu, doping cơ và doping thần kinh.
Do đó, xét nghiệm doping là quá trình kiểm tra kết quả xét nghiệm của vận động viên để xác định xem họ có sử dụng chất cấm trong quá trình thi đấu hay không. Mục đích là tạo ra sự công bằng và chính trực trong thể thao, đồng thời xây dựng một cộng đồng thể thao trong sạch, lành mạnh và bền vững.
Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến để xét nghiệm chất doping: lấy mẫu máu và xét nghiệm lại. Tuy nhiên, xét nghiệm nước tiểu vẫn là phương pháp chính, trong khi xét nghiệm máu được coi là một biện pháp bổ sung được sử dụng để xử lý các chất và quy trình khó kiểm tra bằng mẫu nước tiểu.
Tổ chức Chống Doping Thế giới (WADA – World Anti-Doping Agency) ban hành Danh sách các chất cấm và phương pháp cấm hàng năm, bao gồm:
- Steroid Anabolic: Các chất có khả năng kích thích sản xuất testosterone, giúp tăng sức mạnh cơ bắp và khả năng phục hồi nhanh (ví dụ: Anabolic Steroids).
- Chất kích thích (Stimulants): Giúp tăng sự tỉnh táo, tập trung, giảm mệt mỏi, và tăng cường hoạt động thần kinh (ví dụ: Amphetamine, Cocaine).
- Hormone Peptide (Peptide Hormones): Bao gồm Erythropoietin (EPO, giúp tăng sản xuất hồng cầu, cải thiện vận chuyển oxy) và Hormone tăng trưởng (HGH).
- Thuốc lợi tiểu (Diuretics): Thường được sử dụng để che giấu sự hiện diện của các chất cấm khác bằng cách làm giảm nồng độ chất đó trong nước tiểu, hoặc để giảm cân nhanh.
- Phương pháp cấm: Truyền máu (Blood Doping) để tăng hồng cầu, thao túng mẫu xét nghiệm, hay Doping gen (Gene Doping).
Quy định doping (Bộ luật WADA)
Các quy định chống doping dựa trên WADA ( Bộ luật Chống Doping Thế giới). Một vận động viên bị coi là vi phạm các quy định nếu vi phạm bất kỳ điều nào sau đây:
- Có chất cấm hoặc dấu vết của chất cấm trong mẫu thử nghiệm (nước tiểu hoặc máu).
- Sử dụng hoặc cố gắng sử dụng các chất/phương pháp bị cấm
- Tránh, từ chối hoặc bỏ lỡ mẫu
- Vi phạm các yêu cầu về chỗ ở/lịch trình cho việc xét nghiệm doping ngoài cuộc thi.
- Làm sai lệch hoặc cản trở bất kỳ bước nào trong quy trình kiểm soát doping.
- Sự tồn tại, buôn bán hoặc sử dụng các chất bị cấm hoặc các phương pháp bị cấm
- Hành vi che giấu hoặc giao du với người đã bị kết tội sử dụng chất doping.
Phương pháp thử nghiệm
- Kiểm tra cạnh tranh: Một mẫu ngẫu nhiên các vận động viên từ cuộc thi, thường là những vận động viên xếp hạng cao nhất hoặc được chọn ngẫu nhiên.
- Xét nghiệm ngoài cuộc thi: Xét nghiệm ngẫu nhiên khi tập luyện hoặc tại nhà, yêu cầu các vận động viên đã đăng ký phải tiết lộ chính xác vị trí của họ (yêu cầu về vị trí).
Khi bị phát hiện vi phạm, vận động viên có thể phải đối mặt với các hình phạt nghiêm khắc:
- Tước danh hiệu, huy chương và các giải thưởng liên quan đến giải đấu bị vi phạm.
- Treo giò thi đấu trong một khoảng thời gian nhất định (thường từ 2 đến 4 năm cho lần vi phạm đầu tiên, hoặc treo giò vĩnh viễn cho vi phạm nghiêm trọng).
- Phạt tiền và ảnh hưởng danh tiếng vĩnh viễn.
Hậu quả của việc sử dụng chất doping là gì?
Tiếp theo, chúng ta sẽ thảo luận về hậu quả của doping, cũng như lý do tại sao nó bị nghiêm cấm trong thể thao. Cụ thể được những người theo dõi xôi lạc trực tiếp bóng đá hôm nay tổng hợp:
Mất tính hợp pháp
Các vận động viên thực thụ luôn tập luyện và chiến đấu hết mình, nhưng khi thi đấu ở các môn thể thao lớn vì thành tích cá nhân và đồng đội, có những người cố tình sử dụng chất doping để giành chiến thắng. Thái độ tiêu cực này phá hủy tính chính trực, sức khỏe và ý nghĩa đích thực của thể thao.
Giã từ sự nghiệp
Doping là một chất doping giúp tăng cường hiệu suất thể chất, cung cấp cho vận động viên năng lượng cao ngay cả khi mệt mỏi. Loại thuốc này giúp vận động viên thi đấu nhanh hơn, tập trung tốt hơn, cảm thấy tràn đầy năng lượng và tránh mệt mỏi. Một số vận động viên, vì mong muốn đạt được thành công và giành huy chương cho riêng mình, đã sử dụng loại thuốc bị cấm này.
Tuy nhiên, một khi bị bắt, những cầu thủ này có thể phải đối mặt với hình phạt nghiêm khắc, bị người hâm mộ xa lánh và thậm chí có thể phải giải nghệ bóng đá mãi mãi.
Gây nghiện và có tác dụng lâu dài
Việc sử dụng chất doping trong thể thao có thể khiến các vận động viên nghiện chúng, gây ra những hậu quả lâu dài. Nguyên nhân là do các chất này bao gồm heroin và morphine, vốn là những chất bị cấm. Những chất này khiến người ta nghiện và lệ thuộc vào chúng, gây ra những hậu quả nghiêm trọng lâu dài.
Tuy nhiên, một số tổ chức và vận động viên đã dùng đến biện pháp này mà không quan tâm đến kết quả vì ham muốn nổi tiếng.
Gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng
Dẫn đến yếu cơ và phì đại khớp: Những loại thuốc này cuối cùng sẽ gây ra yếu cơ và phì đại khớp ở ngón tay và ngón chân, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.
Chất này gây rối loạn hormone sinh dục. Phụ nữ sử dụng chất doping sẽ bị tăng hormone nam, da nam tính, mọc râu, kinh nguyệt không đều, v.v., trong khi nam giới sử dụng chất doping sẽ gặp các vấn đề nữ tính như teo tinh hoàn và tinh trùng yếu, có thể gây rối loạn cương dương.
Bệnh gây ra chứng run. Sau đó, bệnh nhân sẽ bị suy giảm sức mạnh thể chất và sức bền cơ, gây ra chứng run, mất ngủ và rối loạn thần kinh.
Dẫn đến suy thận, suy tim và ung thư gan: Lạm dụng các chất doping này khiến cơ thể giữ muối trong thời gian dài, gây ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ quan nội tạng. Nó cũng gây ra bệnh gan, bệnh thận, ung thư và các bệnh khác. Sốt, ngứa và tan máu: Sự gia tăng oxy trong máu từ ESP hoặc NESP khiến các mạch máu bị tắc nghẽn, đe dọa tính mạng.
Ngoài ra, các vận động viên thường xuyên sử dụng chất doping có thể gặp các vấn đề về gan, sốt, tan máu, phát ban, v.v.
Các biện pháp đối phó với việc sử dụng chất doping
Chống doping là nỗ lực rộng rãi giữa các tổ chức thể thao, chính phủ, nhà tài trợ và vận động viên.
Giáo dục và truyền thông
- Nâng cao nhận thức: Các khóa đào tạo và hội thảo thường xuyên được tổ chức cho các vận động viên, huấn luyện viên, bác sĩ và phụ huynh về tác hại của việc sử dụng chất doping và trách nhiệm tuân thủ luật pháp.
- Cập nhật danh sách cấm: Đảm bảo các vận động viên nhận được thông tin cập nhật về các chất và quy trình bị cấm.
- Cảnh báo về thực phẩm bổ sung: Nâng cao nhận thức về nguy cơ nhiễm bẩn trong thực phẩm bổ sung và phụ gia thực phẩm.
Kiểm soát và giám sát
- Kiểm tra bổ sung: Tăng số lượng và tần suất kiểm tra doping khẩn cấp, đặc biệt là ngoài thi đấu.
- Hộ chiếu sinh học của vận động viên (ABP): Theo dõi các thông số sinh học của vận động viên theo thời gian để phát hiện những thay đổi bất thường (dấu hiệu gián tiếp của việc sử dụng doping) thay vì chỉ tìm kiếm các chất bị cấm.
- Thời gian lưu giữ mẫu kéo dài: Thời gian lưu giữ mẫu kéo dài (lên đến 10 năm) để có thể kiểm tra lại khi công nghệ phát hiện doping được cải thiện.
Miễn trừ sử dụng điều trị (TUE)
- Cho phép các vận động viên có tình trạng sức khỏe đòi hỏi phải sử dụng thuốc bị cấm (như bệnh hen suyễn) nộp đơn xin miễn trừ điều trị từ Cơ quan Chống Doping, với điều kiện họ chắc chắn rằng việc sử dụng thuốc là cần thiết về mặt y tế chứ không phải để tăng cường hiệu suất.
Những phân tích trên giúp bạn hiểu rõ hơn về xét nghiệm doping là gì, tác động của nó và lý do tại sao việc sử dụng nó bị nghiêm cấm trong thể thao. Hãy cùng nhau xây dựng một nền tảng thể thao trong sạch, vững mạnh và bền vững!
